WSK - polski motocykl

KRÓLOWA SZOS - WSK M06 B1

Dawno minął czas, gdy Polska była potęgą pod względem liczby jednośladów jeżdżących na naszych szosach. Ongiś, w
"zamierzchłych" latach sześćdziesiątych nasza ojczyzna pod względem produkcji motocykli przegrywała jedynie ze Stanami
Zjednoczonymi. Dla wielu współczesnych motocyklistów nazwy maszyn takich jak WFM, SHL, czy WSK wywołują dziwny
uśmieszek na twarzy, A właśnie dzięki tym konstrukcjom kwitł u nas przemysł motoryzacyjny. Zdecydowanie
najpopularniejszym i najdłużej produkowanym rodzimym motocyklem była WSK. W Polsce nie było praktycznie zagrody, w
której nie znalazłaby się ta maszyna.

Pomimo, że motocykle z Wytwórni sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku były najliczniejszymi i najpopularniejszymi
jednośladami w Polsce, trudno jest spotkać "starą" w 100% oryginalną. Właścicielem jednej z nielicznych maszyn, która
wygląda tak, jakby opuściła sklep GS-u, jest Rafał Zieliński. Jego maszyna typ B1 została wyprodukowana w 1968 roku.
Rafał posiadaczem tego motocykla stał się prawie dwa lata temu. Do tego czasu WSK-a na nominalnych podzespołach
zrobiła 16.000 km. Gdy trafiła w ręce obecnego właściciela przeszła kapitalny remont silnika. Rafałowi jeszcze udało się
kupić większość oryginalnych części. W wielu sklepach, zwłaszcza w małych miejscowościach, można trafić na fabryczne
tłoki, wały i inne drobiazgi. Rafał kupił WSK-ę, bo jak większość motocyklistów nie potrafił żyć bez maszyny. Gdy się ożenił
musiał sprzedać swoje M-72. Jak sam twierdzi, nie mógł spać po nocach. Trafiła się okazja i za niewielkie pieniądze kupił
oryginalną WSK M06 B1. Teraz "Wieśką" jeździ tylko w wolnych chwilach. Na przejażdżki po okolicznych miejscowościach
zawsze zabiera swoją córkę.

Pierwszym właścicielem tegoż motocykla była kobieta i chyba tylko dzięki temu WSK zachowała się w tak dobrym stanie.
Nowy motocykl prosto ze sklepu kupiła pani Sabina Drobiszewska z Chodzieży. Pani Sabina, jak większość pielęgniarek w
byłym ustroju, była wciągnięta w szeregi armii. W trakcie służby wojskowej obowiązkowo musiała zrobić prawo jazdy na
samochód lub motocykl. Przeważyły względy ekonomiczne (wówczas motocykle były znacznie tańsze) i żyłka amazonki.
Jednak motocykl kupiła dopiero po trzech latach od wyrobienia uprawnień. Jak twierdzi pierwsza właścicielka
prezentowanego motocykla, WSK towarzyszyła jej na co dzień. Pani Sabina jeździła nią do pracy w szpitalu, do chorych w
terenie, na grzyby i niedzielne przejażdżki. Jako że nie miała męża, drobne naprawy wykonywała sama, a grubsze zawsze
zlecała zawodowym mechanikom.. Ponadto, aż do przesady stosowała się do wszystkich wskazówek zawartych w instrukcji
obsługi. Motocyklem jeździła prawie 32 lata. Sprzedała go idąc na emeryturę. Dzięki jej dbałości o sprzęt, WSK przetrwała w
nienaruszonym stanie.

Motocykl w dalszym ciągu ma oryginalny błyszczący lakier w kolorze bordo. Na zbiorniku, błotnikach i osłonach zachowały
się białe szparunki. W centralnej części zbiornika widać nieco starty emblemat - "skrzydło" Wytwórni Sprzętu
Komunikacyjnego w Świdniku. W dość niezłej kondycji są fabryczne chromy. Motocykl w dalszym ciągu ma oryginalny
akumulator, bagażnik oraz kanapę wykonaną ze skaju w kolorze pojazdu. Prawdziwym rarytasem jest komplet kluczy, który
od samego początku był na wyposażeniu WSK-i. Narzędzia chowane są w specjalnym pokrowcu wykonanym oczywiście z
identycznego materiału jak poszycie kanapy.

Starszą siostra popularnej WSK-i jest WFM-ka. Gdy Warszawska Fabryka Motocykli wdrażała produkcje jednośladów z
nowymi silnikami oznaczonymi symbolem M 06, postanowiono uruchomić równoległą produkcję w innym mieście niż
stolica. Wybór padł na Wytwórnię Sprzętu Komunikacyjnego w świdniku koło Lublina.

Pierwsze motocykle wyprodukowane (zmontowane) w Świdniku i oznaczone symbolem WSK pojawiły się na polskich
drogach w 1954 roku. Była to seria 20 sztuk maszyn z silnikami identycznymi jak w WFM-kach. Serię zmontowano z części
przywiezionych z Warszawy. Seryjną produkcję rozpoczęto rok później. Jednak samodzielny prototyp motocykla ze Świdnika
ujrzał światło dzienne dopiero w roku 1957. Oczywiście jednostka napędowa, podobnie jak silniki WFM, wywodziła się w
prostej linii od jednej z najlepszych przedwojennych konstrukcji DKW RT 125. Seryjna produkcja motocykli WSK ruszyła w
1959 roku.

Model M 06 B1 był kolejnym motocyklem skonstruowanym w Świdniku. Jego pojawienie się na rynku zbiegło się z
wyprodukowaniem 500.000 sztuk motocykli tej marki. Protoplastą B1 był model B, który był wyposażony w głębokie błotniki
oraz tłoczone osłony na gaźnik i akumulator. Jednak z uwagi na trudności w uruchomieniu produkcji elementów tłoczonych z
blachy, konstruktorzy opracowali jego uproszczoną wersję - Bl . W stosunku do prototypu, Bl różnił się płytszym walcowatym
tylnym błotnikiem i uproszczona gięta osłoną akumulatora i gaźnika. Wewnątrz znajdował się także wydajniejszy filtr
powietrza i tłumik szmerów ssania.

Pierwsze 500 sztuk tej wersji WSK zeszło z taśmy na przełomie lat 1966/67. Masowa produkcje uruchomiono w sierpniu
1967 roku. Jednostką napędową motocykla B1 był silnik z Nowej Dęby oznaczony symbolem S-O1Z3A. W silniku
zastosowano dłuższy, niz. w wersjach poprzednich, króciec ssący. Zmiana poprawiła stopień napełniania oraz podwyższyła
osiągi. Moment obrotowy wzrósł do 10,8 N/m przy 4600 obr/min. Moc silnika wynosiła 8 KM. Chromowa powłokę zyskała
dzwignia kickstartera oraz zmiany biegów.

Silnik zblokowany był z trzystopniowa skrzynia biegów. Motocykl wyposażony był w trzytarczowe mokre sprzęgło, a napęd na
tylne koło przenoszony był przez łańcuch 1/2". Jednostka napędowa zasilana była przez gaźnik G-20 M o średnicy 20 mm.
Silnik wmontowany był w ramę zamkniętą podwójna, wykonana z ceowych, wzmocnionych belek.

Pomimo ze nie było nowością techniczna, dość komfortowe dla kierowcy było zawieszenie maszyny. Z przodu zamontowano
widelec teleskopowy z tłumieniem olejowym. Natomiast z tylu dwa amortyzatory z tłumieniem olejowym oraz wahacz
wleczony. B1 wyposażony był w koła o średnicy 18" i hamulce bębnowe. Według danych fabrycznych, motocykl mógł
rozwinąć prędkość do 80 km/h zużywając zaledwie 2,8 litra paliwa na 100 km.

Konstruktorami WSK M 06 Bl byli m.in. Mieczysław Krzeszowiec i Tadeusz Władysiuk. 1.pazdziernika 1968 roku motocykl
został oznaczony krajowym znakiem jakości "1" który nadawał Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie. Model Bl
doczekał się także wersji wyścigowej. Prototyp tej maszyny zaprezentowano na Targach Poznańskich. Pojazd napędzany
silnikiem W-1 miął moc 12 KM.

Pomimo że cena motocykla wynosiła 8000 zł, co było sporą suma jak na ówczesne czasy, pojazd cieszył się dużym
zainteresowaniem wśród nabywców. Następcą Bl był model B3, który później został zastąpiony przez maszyny o symbolach
M21 i M26.,W połowie roku 1985 z taśmy w Świdniku zjechał dwumilionowy motocykl marki WSK. Ostatni pojazd opuścił halę
fabryczną 31 października tego samego roku. Tym samym zakończyła się produkcja motocykli w Polsce.

Tomasz Częścik - Świat Motocykli 3/2001